‘Als Ons Fond stopt, krijgen we bedrijven niet meer bij elkaar’

Felix van Pelt heeft het evaluatierapport van Ons Fonds aandachtig doorgenomen. “Het is een goed rapport, maar het stelt de zaken wel een beetje negatief,” zegt hij. 

Daarmee schaart hij zich achter het commentaar dat het OPBR op de evaluatie had, maar hij zou nog wat verder willen gaan. Volgens Felix gaat het voorstel dat er nu ligt en onder vuur ligt nog niet ver genoeg. “De termijn is te kort, de bijdrage te laag en we moeten de organisatie juist versterken. Bovendien wordt de kritiek van het LTO onterecht geïnterpreteerd als stem van alle agrariërs.”

1. Termijn omhoog

Naar aanleiding van het evaluatierapport stelt het college van burgemeester en wethouders voor Ons Fonds voorlopig voor 3 jaar te verlengen tot en met 2023. Halverwege wordt dan nog eens geëvalueerd om te bepalen of het Fonds verder wordt verlengd. Volgens Felix is 3 jaar echter niet lang genoeg voor een goed functionerend ondernemersfonds. “Het is te kort om rendabele meerjarige contracten af te sluiten. Nadat alles officieel besloten is en je een contract hebt uitonderhandeld, houd je nog maar 2 jaar over. Dan zijn de opstart- en afbouwkosten te hoog.”

Neem bijvoorbeeld de bloembakken die de BOV met geld van Ons Fonds ophing om het centrum van Bodegraven op te fleuren: de kosten zitten in het plaatsen en weghalen. Hoe langer de bakken kunnen blijven hangen, hoe (relatief) goedkoper het wordt. “Daarom moet de termijn weer minimaal 5 jaar zijn.”

2. Bijdrage vasthouden

Het evaluatierapport stelt voor de huidige jaarlijkse bijdrage van ondernemers van 64,53 euro per 100.000 euro WOZ-waarde naar 50,67 euro te verlagen. Het collegevoorstel spreekt zelfs van een verlaging naar 40 euro. Ook dat is niet goed voor het functioneren van het ondernemersfonds, denkt Felix. “De goed functionerende verenigingen komen daardoor juist geld te kort. Hun plannen liggen er al en er zijn langer lopende posten zoals camerabewaking.”

3. Versterking organisatie

Als voorwaarde voor de voortzetting stelt het huidige voorstel als eis om ondernemers meer bij het fonds te betrekken. Dat kost natuurlijk wel tijd en energie, terwijl de organisatie volledig op vrijwilligers draait. “Daarom zouden we graag een deel van het fonds inzetten om de organisatie te versterken,” zegt Felix. “Net zoals de BOV een centrummanager heeft, zouden wij een ‘gemeentemanager’ kunnen gebruiken, die actief contact zoekt met de ondernemers.” Nu mogen dat soort structurele zaken niet worden gefinancierd met Ons Fonds.

4. Opgeblazen kritiek van LTO

De sterkste kritiek op Ons Fonds komt van de agrarische belangenbehartiger LTO. Deze organisatie stelt dat Ons Fonds niet van toegevoegde waarde is voor de agrariërs, terwijl ze er gedwongen voor moeten betalen. Tot en met 2020 konden zij hun bijdrage terugvragen, maar dat kan niet meer. Daar gaat een historie aan vooraf: een ondernemer heeft al vrij snel na de start van Ons Fonds een rechtszaak aangespannen, omdat die ook niet wilde bijdragen, maar geen restitutie kon krijgen omdat hij geen agrariër was. De rechter stelde de ondernemer in het gelijk. Door die uitspraak heeft de gemeente de procedure aangepast, waardoor terugvragen niet meer is toegestaan.

Het is begrijpelijk dat je niet blij bent als je moet meebetalen aan iets waar je niets aan hebt, maar volgens Felix is de weging die deze kritiek krijgt te groot. “LTO spreekt niet voor alle agrariërs: slechts 30 tot 40 procent van hen is lid. Meer dan de helft van de agrariërs heeft nooit zijn bijdrage teruggevraagd.”

Bovendien kunnen agrariërs echt wel nuttige dingen doen met het geld van Ons Fonds, vertelt Felix. “De tuinders hebben bijvoorbeeld glasvezel aangelegd met hun deel. Verder profiteren ze ook van de activiteiten van OPBR.”

5. Cohesie

Als laatste en misschien wel belangrijkste reden dat Ons Fonds moet blijven, noemt Felix de organisatie van al die bedrijven in de gemeente. “Die afweging staat niet in het rapport, maar ik vrees dat als Ons Fonds stopt, het niet gaat lukken bedrijven weer bij elkaar te krijgen voor collectieve actie. Een BIZ is niet voor niets eerder mislukt in Reeuwijk – daarvoor zijn we te divers en te verspreid.”