Factcheck: Effect cameratoezicht onder de loep

Bedrijventerreinen

Camera vs. surveillance

BBD-oprichter Leen Vonk is uitgesproken over het vervangen van surveillance door cameratoezicht op bedrijventerreinen. Leen: “Camerabewaking is effectiever dan surveillance, want een camera staat altijd aan en neemt nooit pauze. Een camera op een mast heeft de voorkeur omdat je dan rondom kunt kijken door op die ene mast meerdere camera’s te hangen.”

Het effect van cameratoezicht zit ’m vooral in de preventieve werking ervan. Met het plaatsen van toezichtcamera’s neemt de kans op inbraken af. Leen illustreert dat met een voorbeeld uit Gouda. “Op bedrijventerrein de Goudse Poort vonden voorheen 2 tot 3 inbraken per week plaats. Sinds het cameratoezicht is dit gedaald tot 4 à 5 inbraken per jaar.”

Drie fases

Camerabewaking kent volgens Leen drie fases. De eerste is toezicht bij in- en uitvalswegen van het bedrijventerrein, de tweede fase bestaat uit toezichtcamera’s bij de binnenring en de derde fase betekent toezichtcamera’s bij het eigen pand van de ondernemer. De eerste twee fases dienen een algemeen nut en de derde heeft betrekking op een ondernemer zelf.

Bedrijfspand

Politiekeurmerk

Er zijn verschillende preventieve maatregelen die je als ondernemer zelf kunt nemen. Leen is duidelijk in wat wel en niet werkt. “Ik houd van realiteit. Het politiekeurmerk voor hang- en sluitwerk vind ik achterhaald. Dan geef je duizenden euro’s uit en heb je al je sloten mooi op orde, gooien ze gewoon een steen door je ruit. Ik vind dat je dat geld beter kunt besteden aan een inbraaksysteem. Als ze dan op wat voor manier ook bij je binnen weten te komen, gaat er direct een alarm af. ”

“Wij beveiligen een sigarenzaak in Amsterdam. Voordat wij dat deden is die zaak in anderhalf jaar tijd drie keer overvallen. Nu hangt er een camera pal boven de deur en is er al twee jaar niks gebeurd. Dat komt omdat zo’n camera preventief werkt. Die overvallers trekken vlak voor de deur een bivakmuts over hun hoofd, maar als er een camera hangt zijn ze al met hun gezicht in beeld geweest. Dan denkt zo’n overvaller wel twee keer na voordat hij jouw zaak uitkiest. Hij gaat veel liever door naar de volgende zaak, waar geen camera hangt.”

Hoe werkt het?

Meekijken

Hoe werkt het cameratoezicht; hoe kun je uit al de beelden die je binnenkrijgt precies dat ene scherm zien op het moment dat er iets gebeurt? Leen: “Wij kijken niet continu live mee met de camera’s, maar werken met pop-up schermen. De meeste beveiligingen voeren we uit op afgesloten terrein. Daar hoort geen beweging te zijn en het beeld is dus meestal zwart. Zodra de camera beweging detecteert, krijgen wij beeld. Opeens zie je activiteit op een scherm dat zwart hoort te zijn. Dan weet je dus dat er iets aan de hand is en observeren wij de binnenkomende beelden.”

Verdachte situatie

Een verdachte situatie betekent niet dat de BBD er direct met gierende banden op af gaat. In de meeste situaties geldt dat BBD de klant zo snel mogelijk informeert. Het is dan aan de klant om te bepalen of hij wel of niet politie inschakelt. Voor de bedrijventerreinen in Bodegraven-Reeuwijk ligt het iets anders. Leen: “Als een bedrijf in onze regio ligt, geven wij bij een verdachte situatie een melding door aan onze surveillancedienst. Die gaat er heen om poolshoogte te nemen. Bij onraad bellen zij de klant of de politie als wij dat zo met de klant hebben afgesproken. We zijn geen cowboys; boeven vangen laten we over aan degenen die een holster dragen. Wij zijn preventief ingesteld.”

Camerabeelden en privacy

Terugkijken

Als er ondanks de preventieve werking toch een inbraak plaatsvindt, heeft de toezichtcamera nog een tweede functie. De beelden kunnen worden teruggekeken om te zien of de dader is vastgelegd. Dit doet de BBD echter niet. Dat kan het bedrijf ook niet, want BBD bewaart geen camerabeelden. Het enige wat de BBD ziet, zijn de live beelden op het moment dat er activiteit is in het zichtgebied van de camera. De beelden liggen bij de klant zelf.

Privacy

Opslag van camerabeelden is altijd een heikel punt in verband met privacy van mensen. Even een screenshot van de dader op internet plaatsen en op die manier zelf de boef willen vangen, is altijd een slecht idee. Leen: “Hoe je met beelden omgaat, is cruciaal. Van belang is dat je bij een incident altijd aangifte moet doen. Daarbij geef je aan dat er camerabewaking is. De politie gaat dan met een vrijwaringsformulier van de officier van justitie naar de eigenaar van de camera om de beelden te bekijken. Als er bewijsmateriaal op de beelden staat, maakt de politie er een zaak van. De officier van justitie kan de beelden in een rechtszaak gebruiken als ondersteunend bewijs.” Deze procedure geldt ook voor de camera’s op openbaar terrein maar ook voor je eigen camera’s. Leen: “Ga nooit zelf de beelden terugkijken en breng er zeker niets van naar buiten. Dat is onrechtmatig verkregen bewijs. In het ergste geval kan de opgepakte dader daardoor worden vrijgesproken. Nogmaals, een incident betekent aangifte doen. Ga nooit voor eigen rechter spelen.”

Conclusie

Beveiligingsbedrijf BBD heeft een duidelijk antwoord op onze vraag op camerabewaking bewezen effectief is: ‘Camerabewaking werkt altijd preventief.’

Een inbraakarme bedrijfsomgeving creëer je door het nemen van meerdere maatregelen. Cameratoezicht lijkt wel een van de essentiële aspecten uit die mix van maatregelen. Hoewel het ons niet gelukt is om cijfers te achterhalen die de stelling kunnen onderbouwen, lijkt de conclusie toch gerechtvaardigd dat door camerabewaking minder inbraken voorkomen. Wij beschouwen de stelling dus als ‘waar’.