Naast gemeenteraadslid en betrokken inwoner van Bodegraven-Reeuwijk is Elly de Vries manager bij PersoneelsVoorzieningen PostNL, een geprofessionaliseerde personeelsvereniging die ook financiële hulpverlening biedt aan werknemers die dat nodig hebben. De stichting trekt op met tal van organisaties die bij schuldenproblematiek betrokken zijn zoals Stichting BKR, het ministerie van Financiën, Nederlandse Schuldhulp Route en het Nibud. “‘Schuld’ is eigenlijk een vervelend woord,” zegt Elly. “Het klinkt meteen alsof het ook je eigen schuld is, maar dat hoeft niet het geval te zijn. In het Engels maken ze een beter onderscheid: tussen ‘guilt’ en ‘debt’.”
Het kan iedereen overkomen
Schulden vind je in alle lagen van de samenleving en in alle branches, vertelt Elly. “Natuurlijk zijn mensen met lagere inkomens kwetsbaarder, maar ook grootverdieners hebben hun uitgavenpatroon soms niet in de hand. De een gaat scheiden en kan zijn levensstijl niet meer betalen. Bij de ander is de terugbetaling van toeslagen de boosdoener, zoals we ook in de Toeslagenaffaire hebben gezien. Als je daar niet alert op reageert, zit je al snel in de problemen.”
Schulden werknemer zijn probleem voor werkgever
Mensen houden hun schulden het liefst voor zichzelf; ze schamen zich ervoor. Maar de stress die het oplevert, werkt door op de werkvloer. “Een werknemer met schulden is niet met zijn gedachten bij het werk. Hij maakt fouten, is afwezig of wordt ziek door de stress. Wist je dat werknemers met schulden 20 procent vaker ziek zijn en twee keer zo lang?”
Bovenop het ziekteverzuim komt zo’n 20 procent productiviteitsverlies. “En dan hebben we het nog niet gehad over financiële functies, waar je de kat op het spek bindt…”
Vroeg signaleren
Hoe eerder problematische schulden worden gesignaleerd, hoe makkelijker ze zijn op te lossen. Elly: “Je moet mensen met schulden vijf à zes keer aansporen er iets aan te doen voordat ze echt actie ondernemen. Dus signaleer vroeg! Als een deurwaarder geld komt halen met een loonbeslag, is het grootste kwaad al geschiedt.”
Het beste dat je als werkgever kunt doen, is het gesprek aangaan. Uit intern onderzoek van PostNL blijkt dat zowel de leidinggevenden als de werknemers na zo’n gesprek opgelucht ademhalen. “De werknemers ervaren dat ze geen nummer zijn en de leidinggevenden weten dat ze hebben kunnen helpen. Het kweekt begrip voor de situatie.”
Gemeente wil schulden eerder signaleren
Op 22 november ondertekende wethouder Inge Nieuwenhuizen namens de gemeente Bodegraven-Reeuwijk het Landelijk Convenant Vroegsignalering. Hiermee maakt de gemeente een start met het programma ‘Vroegsignalering’ om inwoners met schulden te helpen.
Sinds dit jaar zijn gemeenten verplicht om al hulp aan te bieden bij (vroege) signalen van vastelastenpartners (zoals woningcorporaties, zorgverzekeraars en energie- en drinkwaterbedrijven) over betalingsachterstanden. De gemeente zal inwoners tijdig én proactief benaderen in de vorm van een brief, telefoontje of huisbezoek om hulp aan te bieden en (ergere) schulden voorkomen. Een inwoner bepaalt zelf of hij/zij de aangeboden hulp accepteert.
Hoe herken je een werknemer met schulden?
Signalen:
- – Loonbeslag of inhouding van zorgpremie
- – Vraagt om een lening
- – Vraagt om een voorschot
- – Wil extra uren werken
- – Regelmatige of langdurige ziekte
- – Concentratieproblemen en stressgevoelig
- – Scheiding of overlijden van de partner
- – Ontslag van de partner
- – Contact met schuldeisers of deurwaarder
- – Privégesprek onder werktijd
- – Geen bijdrage aan cadeaus of uitjes
- – Onverzorgd of alcoholgeur
- – Fraude of diefstal
- – Slaperig (vanwege nachtelijke bijbaan)
Herken je drie van deze punten bij jouw werknemer? Ga het gesprek aan =>
Hoe ga je het gesprek aan?
Gesprekstips:
- – Stel open vragen
- – Laat merken dat je de ander begrijpt
- – Vertel dat de werknemer niet de enige is en vraag of die informatie wil om met de schulden aan de slag te gaan
- – Vraag niet naar hoe het zo gekomen is, maar hoe de werknemer het gaat aanpakken
- – Help met een concreet actieplan
Kijk voor meer informatie op www.financieelfittewerknemers.nl
Meer hulp nodig (voor werknemers)?
- Vrijwillige Ondersteuning Thuis Administratie (VOTA)
- Vota vrijwilligers kunnen je helpen bij het orde op brengen van jouw administratie en het invullen van jouw belastingformulieren.
- Sociaal Team van gemeente Bodegraven-Reeuwijk
- Je kunt bij het Sociaal Team terecht met al jouw vragen over financiën, relaties, wonen, werk, jeugdhulp of de Wmo. Het Sociaal Team fungeert ook als spin in het web en kan je doorverwijzen naar de juiste andere partij.
- Papierwinkel
- Iedere donderdag kan je tussen 14.00 en 15.30 uur binnenlopen in het Huis van Alles in Bodegraven of Reeuwijk-Brug.
Je kunt bij de papierwinkel terecht met vragen over geld, regelingen en schulden; voor de uitleg van (moeilijke) brieven; voor hulp bij het invullen van (digitale) formulieren; en voor tips en ondersteuning bij het uitzoeken en sorteren van jouw post en administratie.
Zorg dat je tijdig de schuldenproblematiek bij jouw werknemers signaleert. Onderaan het artikel staan tips hoe je dat doet en hoe je het gesprek aan kan gaan. Kijk voor meer informatie op www.financieelfittewerknemers.nl
De gemeente Bodegraven-Reeuwijk ondertekende deze week het Landelijk Convenant Vroegsignalering om inwoners met schulden te helpen.
Als iemand schulden heeft, is die minder productief en vaker ziek. 614.000 Nederlandse huishoudens kampen met problematische schulden. In ruim de helft van die gevallen is iemand van het gezin werknemer.
