Evaluatie 2019-2022
In januari 2019 tekenden gemeente Bodegraven-Reeuwijk en OPBR gezamenlijk het actieprogramma Economie. Hierin legden ze in zes thema’s de ambities vast voor de raadsperiode tot maart 2022. Wat is daarvan terecht gekomen?
1. Bedrijventerreinen
“Er is de afgelopen jaren veel draagvlak gewonnen om de hoeveelheid bedrijventerrein in de gemeente uit te breiden,” vertelt Jan Oostveen. Dat geldt voor draagvlak in de gemeente zelf, maar ook in de regio en de provincie. Die laatste bepaalt uiteindelijk hoeveel bedrijventerrein elke gemeente mag hebben. “Op dit moment heroverweegt de provincie zijn vorige strategie waarin Bodegraven-Reeuwijk niets erbij kreeg, dus dat is goed nieuws.”
Binnen de gemeente is in december de Bedrijvenvisie 2030-2040 vastgesteld (lees meer in dit artikel). OPBR is gematigd enthousiast. De gemeente zet in op 20 ha extra bedrijventerrein. “Dat is een mooie stap, maar zeer krap voor de behoefte van lokale uitbreidingswensen,” zegt Jan. ”En wanneer de uitbreiding plaats moet vinden is nog onduidelijk. Is dit een ambitie voor 2030 of 2040?
2. Winkels, horeca, recreatie en toerisme
Er is veel gebeurd om Bodegraven-Centrum levendiger te maken. De subsidie om nieuwe plannen te ontwikkelen, naar het centrum te verhuizen, de gevels op te knappen en panden te transformeren naar woningen is een succes geweest. “En de volgende ambities liggen al klaar: het winkelgebied rond de Dorpskerk is al in de tekenfase en daarna is het gebied ten zuiden van de Rijn aan de beurt.”
Ook over de toekomst van de winkelgebieden in de andere dorpen wordt nagedacht aan de hand van hun Dorpsvisies. OPBR zou daarbij graag een centrummanager willen zoals die er voor Bodegraven-Centrum was, maar dan voor de hele gemeente. “Iemand die zowel hands-on dingen kan opzetten als conceptueel kan meedenken over nieuwe plannen.”
Verder zet OPBR zich samen met de ondernemerskoepels van naburige gemeenten in om reguliere detailhandel uitsluitend in dorpscentra en in winkelgebieden te plaatsen. “Ondernemingen als tuincentra zitten vaak buiten deze gebieden en we moeten voorkomen dat die uitbreiden met horeca of detailhandel. Dat zou namelijk ten koste gaan van de kleinere winkels die het centrum levendig maken.”
De evaluatie gaat verder na de wensenlijst.
Wensenlijst 2022-2026
Er is een hoop bereikt in de eerste paar jaar van OPBR, maar ondernemers houden ook nog genoeg te wensen over. In september heeft OPBR daarom onderstaand wensenlijstje bij alle politieke partijen in de gemeente ingediend:
1. Voldoende ruimte voor bedrijven
- Voldoende ruimte voor de groei van lokale ondernemingen, met de Bedrijvenvisie 2030-2040 als minimum
- Zorg daarbij voor goede huisvesting voor starters en arbeidsmigranten
2. Verbetering bereikbaarheid
- Voorzetting lobby voor Bodegravenboog met aandacht voor ontsluiting van Reeuwijk-Brug en Bodegraven
- Onderzoek samen met ondernemers naar de effecten en haalbaarheid oostelijke parallelweg naast A12
- Verdere verbetering openbaar vervoer op bedrijventerreinen
3. Samenwerking in duurzaamheid
- Gemeentelijke ondersteuning van initiatieven
- Vervolgstappen in Regionale Energiestrategie en Warmtetransitie zetten in nauwe samenwerking met de ondernemers
4. Steun voor ondernemersorganisatie
- Voortzetting Ons Fonds
- Centrummanager die in de hele gemeente hands-on ondersteunt en meedenkt in ontwikkeling van nieuwe plannen
- Plattelandsmanager die agrariërs bij het bedrijfsleven, OPBR en de gemeente betrekt
5. Leefbare dorpscentra
- Reguliere detailhandel uitsluitend in centra en winkelgebieden
- Centrummanager (zie punt 4)
6. Verbinding onderwijs en arbeidsmarkt
- Ondersteuning met geld en mankracht om samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijsinstellingen op te zetten
7. Geen eenzijdige lastenverzwaring voor ondernemingen
3. Werkgelegenheid en arbeidsmarkt
Er is een groot tekort aan technisch personeel en een intensievere samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs kan een deel van de oplossing bieden. Daarom is OPBR een actieve partner in het regionale Triple Helix Overleg, waarin onderwijs, ondernemers en overheid samenkomen. Verder is er hard gewerkt om contacten te leggen met bijvoorbeeld het mboRijnland. Zo is het plan ontstaan voor een Technohub Duurzaamheid in Bodegraven-Reeuwijk. Jan: “Maar vertrekkend wethouder Inge Nieuwenhuizen vatte het goed samen: ‘Het platform staat en de contacten liggen er. We hebben alleen een trekker nodig.’ Het ontbreekt nu aan geld en mankracht om dit op te pakken. Wij hopen dat de gemeente daar een rol in kan spelen.”
Ook het verdere verloop van de huisvesting van arbeidsmigranten volgt OPBR op de voet. Begin 2022 start de uitvraag naar investeerders voor de pilot.
4. Organisatie en samenwerking
De start van OPBR valt natuurlijk onder dit thema. In een paar jaar tijd is een sterk netwerk van betrokken ledenverenigingen uit alle dorpskernen opgebouwd en een hechte organisatie. Met de constant ontwikkelende website, nieuwsbrief en met evenementen houdt OPBR contact met de ondernemers in de gemeente.
Daarnaast zijn er tal van lokale en regionale samenwerkingen ontstaan. “Denk aan OPBR Helpt tijdens de onzekerheid van de eerste coronagolf, waarvan de taskforce en de korte lijnen met de gemeente nog steeds bestaan. Of Koop Lokaal, dat in dezelfde context is ontstaan en dat we doorzetten om de detailhandel met acties te ondersteunen.”
In de regio heeft het ontstaan van OPBR mogelijk het grootste verschil gemaakt. “Het bedrijfsleven van Bodegraven-Reeuwijk was hiervoor nauwelijks vertegenwoordigd, nu zijn we een serieuze gesprekspartner. Dat is misschien niet zo zichtbaar, maar wel heel belangrijk om de belangen van onze ondernemers te behartigen bij grotere ontwikkelingen. Denk aan de Bedrijventerreinenstrategie van de provincie, de Regionale Energiestrategie of de economische strategieën van het Triple Helix Overleg Midden-Holland, zoals de Economische Visie en de Regionale Visie Detailhandel.”
Bij de verlenging van Ons Fonds is als voorwaarde gesteld om agrariërs meer bij het ondernemerslandschap van Bodegraven-Reeuwijk te betrekken. “OPBR heeft altijd agrariërs een podium gegeven, maar het betrekken bij de organisatie is achtergebleven. Daar wordt de komende tijd aan gewerkt.”
5. Duurzaamheid
Duurzaamheid is het thema waar OPBR misschien wel het meeste mee bezig is geweest. Er zijn initiatieven geweest specifiek op dit gebied, maar het komt ook bij alle andere thema’s naar boven. Denk maar aan de Bedrijventerreinen, waar uitbreiding en vernieuwing gepaard gaat met eisen aan gecombineerde energieopwekking en circulaire afvalverwerking. Of Bereikbaarheid, waar naast ontsluiting van wegen een goede bereikbaarheid met het openbaar vervoer altijd een rol speelt.
Er zijn veel nieuwe initiatieven ontstaan uit de samenwerking tussen OPBR en de gemeente. Zo werden symposia georganiseerd met inspirerende voorbeelden (zie Versluys, Landal en Vepo Cheese) en werden ondernemers geholpen de kosten en opbrengsten van zonnepanelen te onderzoeken via Zon op Bedrijfsdaken Bodegraven-Reeuwijk. “Ondernemers maakten kans op een gratis quickscan en korting op een haalbaarheidsonderzoek. Zo maken we de drempel om te verduurzamen zo laag mogelijk.”
Verder zat OPBR aan tafel bij de Regionale Energiestrategie en werd op bedrijventerrein Zoutman onderzocht wat bedrijven nodig hebben om de energie- en warmtetransitie te maken. De resultaten uit dit onderzoek worden straks gebruikt als benchmark voor de transitie van andere ondernemingen. “De gemeente luistert goed naar onze commissie OPBR Duurzaam. Wij vragen om transparante communicatie over de doelen, concrete handvaten en duidelijke termijnen. Daarnaast zijn we kritisch op de haalbaarheid van de plannen als dat nodig is.”
6. Bereikbaarheid
Het belangrijkste bereikbaarheidspunt was en is de Bodegravenboog. Jan: “De lobby is goed gegaan de afgelopen jaren: de Bodegravenboog ligt op tafel bij het rijk. OPBR zegt wel: let erop dat die niet alleen fijn is voor verkeer dat tussen de N11 en A12 beweegt, maar dat ook de ontsluiting van de dorpen Reeuwijk-Brug en Bodegraven optimaal is.”
Daarnaast ondersteunt OPBR de wens om een oostelijke parallelweg langs de A12 te onderzoeken vanuit bedrijventerreinen Broekvelden en Groote Wetering. “Maar deze parallelweg mag de aandacht niet afleiden van de Bodegravenboog.”
Ook in de bereikbaarheid met het openbaar vervoer zijn stappen gezet. “Er zijn ov-fietsen op station Bodegraven gezet, er is een betere busroute door Broekvelden en Groote Wetering en sinds december rijden elk kwartier treinen op het station.” Er blijft echter verbetering mogelijk. Voorlopig kan je binnen de gemeente het beste nog de fiets pakken.
Ten slotte is de digitale bereikbaarheid verbeterd: in een groot gedeelte van de gemeente ligt inmiddels een glasvezelaansluiting. Voor Bodegraven en Nieuwerbrug is op dit moment een vraagbundeling bezig.
Vaste lasten
Vaste lasten vielen niet onder het actieprogramma Economie, maar Jan kan het niet laten om een van de mooiste overwinningen toch te benoemen: “Ik ben erg trots dat het gelukt is om de verhoging van de OZB niet-woningen te beperken van 11,7% naar 3,9% in 2021.”
Het laat zien dat ook buiten de thema’s van het actieprogramma OPBR de belangen van de ondernemers zo goed mogelijk behartigt.
